Sunday 25 March 2018

Στρατής Αξιώτης


Στρατής Αξιώτης
Μια μεγάλη καλλιτεχνική μορφή της Γέρας

Γεννήθηκε στο Σκόπελο της Λέσβου το 1907. Στο χωριό με την ατελείωτη φύτρα ζωγράφων. Νεαρός ακόμα ζωγράφιζε εικόνες και είχε ένα μικρό ατελιέ στο χωριό του (1925). Βοήθησε τον ζωγράφο Γαβαλά και αρκετές αγιογραφίες έχουν τις πινελιές του. Μαθήτευσε κοντά στον Παπαλουκά όταν αυτός επισκέφθηκε και έμεινε στη Λέσβο για κάποιο χρονικό διάστημα. Το 1928 έχει μικρό ατελιέ στη Μυτιλήνη όπου φτιάχνει αγιογραφίες. Είναι το μικρότερο από τα 6 παιδιά. Το 1929 με τη βοήθεια της Κοινότητας του χωριού του αποφασίζει να κατέβει στην Αθήνα όπου και γράφεται στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Κοντά σε δασκάλους όπως ο Ου. Αργυρός, ο Σπύρος Βικάτος και ο συμπατριώτης τους Ιακωβίδης ολοκληρώνει τις σπουδές του κερδίζοντας με το ταλέντο του ένα χρόνο (από επτά, έξη χρόνια). Διδάσκεται από τον Κεφαληνό χαρακτική και αποφοιτά το 1935. Αρχίζει μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από το μουντό χρώμα του λιμανιού του Πειραιά. Αριστουργήματα σε λάδι βρίσκονται σε όλα τα υπουργεία, στις πινακοθήκες του Δήμου Πειραιώς. Εθνική και Δημοτική Αθηναίων σε μεγάλες ιδιωτικές συλλογές (Χωρέλης κτλ.) και σε πληθώρα σπιτιών. Συγχρόνως διδάσκει τεχνικά σε Γυμνάσια και Σχολές.
Έχει αποσπάσει γι αυτή την περίοδο κριτικές αξιόλογες (όπως του Παπαντωνίου, Μυριβήλη κ.α.) Εξπρεσιονιστής, ανήκει στην ομάδα των «Ελεύθερων καλλιτεχνών». Αυτή την εποχή το λιμάνι βρίσκει τον ζωγράφο του. Αντιπροσωπευτικό του το έργο που υπάρχει στην ιστορία του Μαρκεζίνη (από την πινακοθήκη του Δήμου Πειραιά).
Συγχρόνως επιδίδεται στην ακουαρέλα, πολύ αγαπητή του τεχνική που τη δουλεύει ως τώρα ακόμη στα 78 του χρόνια.
Μετά τον πόλεμο, 40 πια χρονών έρχεται και εγκαθίσταται στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Παντρεύεται εδώ και αρχίζει να ασχολείται με το Λεσβιακό Φως που όπως συνηθίζει να λέει είναι εκτυφλωτικό, διάχυτο και εξαϋλώνει τα αντικείμενα. Αρχίζει η δεύτερη περίοδος. Το χρώμα τώρα παίζει με το φως. Φτιάχνει την εληά, το καλντερίμι, την ψαρόβαρκα, το πεύκο. Είναι παραγωγικότατος. Προβάλλει το νησί παντού με τα έργα του: η Αγιάσσος, οι Πύργοι, στο Ακλειδιού, ψαρολίμανα, φουρτουνιασμένες ακρογιαλιές του νησιού, τα ξωκλήσια, παίζουν στα έργα του με την ελεύθερη πινελιά και δίνουν σύνολα αισθητικής τελειότητας. Στη Μυτιλήνη διδάσκει στη Παιδαγωγική Ακαδημία και στο Β’ Γυμνάσιο. Πάρα πολλές εκκλησίες έχουν τις αγιογραφίες του (Αγ. Μαγδαληνή Σκοπέλου, Αγ. Παντελεήμων Περάματος κ.α.) Συνολικά έχει εκθέσει σαράντα επτά φορές. Από αυτές αρκετές είναι ατομικές από τις οποίες οι 9 στη Μυτιλήνη. Έξη από αυτές είναι διεθνείς (Λειψία 1934, Κάϊρο και Στοκλόλμη 1947, Πράγα). Στις πανελλήνιες εκθέσεις έργα του μπαίνουν χωρίς κριτική τιμής εννοούν. Στη χαρακτική έδωσε χαρακτηριστικά έργα με θέματα από τη θάλασσα (ψαράδες).
Δεξιοτέχνης στη φουρτουνιασμένη θάλασσα καθιερώνεται σαν «θαλασσογράφος». Σ’αυτό το νησί που τόσο αγάπησε και τόσο μελέτησε ζωγράφιζε ακόμη και γι αυτό απαρνήθηκε κάποτε και τη θέση του Καθηγητή στο Πολυτεχνείο όταν τον κάλεσαν να την αναλάβει.

Μάκης Αξιώτης
Μυτιλήνη 10/10/86

Wednesday 21 March 2018

Γιώργος Πέρρος


ΠΕΡΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Σκόπελο Λέσβου 1948-6/3/2011. Παρακολούθησε μαθήματα στην ΑΣΚΤ και συνέχισε με ελεύθερες σπουδές. Στα θέματά του τοπιογραφίες και νεκρές φύσεις ακολουθεί ρεαλιστικό λεξιλόγιο και αποδίδει τα τοπία ποιητικά. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις στη Μυτιλήνη, 1978, 1979, 1981, 1983, 1985, στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη 1982, 1988, στο Παρίσι 1988, στο Λονδίνο 1989, Ελσίνκι 2002, και πήρε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις (Παρίσι 1987, 1988,1989, 1990, 1991). Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών, στην Π.Δ. Μυτιλήνης, στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Α.Π.Θ., στην Αγροτική Τράπεζα κ.αλ. Είναι μέλος του ΕΕΓΕ.

Βίντεο με τον ζωγράφο Γιώργο Πέρρο 
https://vimeo.com/43151603


ΤΟΥ ΚΟΥΣΤΕΛ(Ι) ΤΟΥ ΤΣΙΡΑΚΕΛ(Ι)

ΤΟΥ ΚΟΥΣΤΕΛ(Ι) ΤΟΥ ΤΣΙΡΑΚΕΛ(Ι)
Στέλιος Ευαγγελινός

Του Κουστέλ(ι) ανάβγ(ι) τσιγάρου
απί τ' Ρίζου του τσακμάκ
είνι άκακου αρνίου
τσ' ας τουν θιουρούν αχμάκ.

'Σ τ' ζέστ' αυτός φόργι πατατούκα
τσί'ς του χιών(ι) γιο φανιλάκ(ι)
είχι πάντα θκιά τ' παντιγιέρα
τσι'ς τ'γκαρεγιά πουτέ φαρμάκ(ι)

Τώρα τιλιφταία πγιάσι
καφιδέλ(ι) τσι τσιγαρέλ(ι)
τσ' ήθιλι να τουν φουνάζουν
του κουστέλ(ι) του τσιρακέλ

Κάπουτι ήνταν σνα τ' λίτρα
τώρα γίν(ι)τει σκιλιτός
τουν ιλ(ι)πούμ' μα τουν Δία
σ' ούλ(ι) μας είν' αγαπητός

Περιοδικό Γέρα
Ιαν.1990 τεύχος 27